Wydawnictwo Jubileuszowe
W roku 2011 Kasa Mianowskiego obchodziła dwa jubileusze. Pierwszy z nich to stutrzydziestolecie od momentu utworzenia Kasy pomocy dla osób pracujących na polu naukowym imienia D-ra Medycyny Józefa Mianowskiego, co miało miejsce w 1881 roku. Drugi to dwudziestolecie od chwili odrodzenia naszej instytucji w roku 1991.
Kasa Mianowskiego 1881-2011
Prezentowana tu książka ma dwa podstawowe cele. Pierwszym z nich jest przypomnienie zasług Kasy Mianowskiego dla nauki polskiej i nauki w Polsce. Cel drugi to podsumowanie ostatnich dwudziestu lat działalności tej instytucji. Wypada już tutaj podkreślić znaczenie donatorów Kasy Mianowskiego, w tym Fundacji Batorego oraz donatora głównego – Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, największej obecnie instytucji pozarządowej wspierającej twórczość naukową. Dzięki dotacjom FNP i realizowanemu wspólnemu programowi, Kasa Mianowskiego mogła przez niemal dwadzieścia lat prowadzić działalność stypendialną, skierowaną do uczonych z zagranicy. Skorzystało z tych stypendiów ponad półtora tysiąca osób.Tym bardziej warto udokumentować dokonania ostatniego dwudziestolecia.
Przed II wojną światową Kasa Mianowskiego pełniła funkcję publiczną jako ,,instytut popierania nauki”, dotowany przez Fundusz Kultury Narodowej. Fundusz ten był kierowany przez Stanisława Michalskiego, osobę bliską Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu. Michalski był wieloletnim kierownikiem Działu Naukowego Kasy Mianowskiego i człowiekiem najbardziej zasłużonym dla tej instytucji w pierwszej połowie dwudziestego wieku.
Po odrodzeniu Kasy Mianowskiego w 1991 roku, podobną rolę odegrał jej pierwszy Prezes profesor Władysław Findeisen – dzięki którego aktywności udało się pozyskać fundusze na program stypendialny i podjąć wiele innych inicjatyw. Tym dwóm osobom dedykowana jest ta książka.
Wypada jednak wspomnieć o pozostałej grupie osób zaangażowanych społecznie w działalność Kasy po roku 1991. Wiele z tych nazwisk znajdziemy na kartach niniejszej pracy. Wszyscy zaś zasługują na dobrą pamięć i podziękowanie.
Książka skonstruowana została tak, aby nie tylko przypomnieć dawne zasługi i kłopoty Kasy – stąd otwierający ją esej Stefana Żeromskiego Sprawa Kasy Mianowskiego[1], opublikowany pierwotnie w połowie lat dwudziestych ubiegłego wieku, ale także duży tekst o Józefie Mianowskim, przypominający jego postać i zasługi jako patrona naszej instytucji.
Stanisław Michalski
W dalszej części zaprezentowana jest rozszerzona wersja zarysu historii Kasy Mianowskiego, a także artykuł biograficzny o Stanisławie Michalskim oraz Statut Kasy i inne materiały dokumentujące jej działalność w ostatnim dwudziestoleciu. W tym miejscu wypada podziękować autorom tych tekstów, którzy w gruncie rzeczy bez wyjątku, mają swoje własne, indywidualne zasługi dla naszej instytucji.
Kluczowym słowem i przesłaniem, które przyświeca nam wszystkim jest słowo tradycja. Uważamy bowiem, że jest to wartość o najwyższej wadze i, jeśli ta tradycja jest dobra i godna pamięci, należy się jej choćby jedno dobre słowo. Niestety jak wiadomo – acrius appetimus nova, quam iam parta tenemus[2]. Wypada wyrazić nadzieję, że w naszym przypadku rzeczy nabyte nie popadną w niepamięć, a Kasa Mianowskiego – już jako fundacja – będzie nadal prowadzić swoją działalność na rzecz nauki, z poparciem środowiska akademickiego i władz państwowych
[1] Język eseju Stefana Żeromskiego został uwspółcześniony, również zastosowana w eseju pisownia jest zgodna z obecnymi zasadami języka polskiego.
[2] Silniej pożądamy rzeczy nowych, niż trwamy przy już nabytych.
Wydawnictwo można nabyć w siedzibie Kasy im. Józefa Mianowskiego
Cena 50 zł
Cena z wysyłką 60 zł
kontakt: kasa@mianowski.waw.pl